Terug naar vorige pagina

Natuurgebieden Losser gerealiseerd met oog voor boerenbelang

De provincie Overijssel had de opgave om Natura 2000-gebieden te ontwikkelen rond Losser. Door kavelruil zijn de belangen behartigd van landeigenaren en boeren in en rond de Natura 2000-gebieden. Dat was een groot en complex project. Hoe is het gelukt dit tot een succes te maken?

Verwerven grond voor Natura 2000 en kavelruil

Voor de ontwikkeling van Natura 2000-gebieden moet de provincie grond verwerven en herbestemmen. Rond Losser had dat nogal wat gevolgen voor de mensen die daar wonen en werken. Zo kan het zijn dat hun grond niet meer geschikt is voor landbouw. Door de ontwikkeling van de natuurgebieden te combineren met kavelruil hoopte de provincie op meer draagvlak onder de eigenaren van de grond. De ruilverkaveling werd in 2016 gestart en eind april 2020 is de eerste kavelruilakte gepasseerd.

Verschillende projecten met vele belangen

Er liepen gelijktijdig 3 projecten voor de ontwikkeling van Natura2000 en 1 project voor kavelruil. Bij deze grootschalige kavelruil waren 26 partijen en 87 percelen betrokken. 19 partijen brachten grond in en kregen grond toebedeeld, 3 partijen brachten uitsluitend grond in en 4 partijen kregen uitsluitend grond toebedeeld. In totaal is 70 hectare grond van eigenaar gewisseld. 

Profiteren van kavelruil

In het kavelruilproject wilde de lokale afdeling van de Land- en Tuinbouw Organisatie (LTO) dat de gevolgen voor grondeigenaren verminderd werden. Belangrijk punt was dat niet alleen eigenaren met grond in de Natura 2000-gebieden profiteerden van de kavelruil, maar dat ook landbouwers die geen grond binnen de gebieden hadden er enig voordeel uit zouden halen.

Vele betrokken partijen

Naast de provincie en LTO waren andere betrokken partijen met verschillende belangen en opdrachten: het waterschap Vechtstromen, Staatbosbeheer, Natuurmonumenten en de gemeente Losser. Dat vroeg uiteraard om veel en goede communicatie onderling.

Kadaster als projectleider en kavelcoördinator

Adviseurs van het Kadaster ontzorgden de provincie als onafhankelijk en ervaren projectleider en kavelruilcoördinator. Projectleider Mariëlle Dekker was een van hen.

Gunstiger voor natuur en landbouw

Dekker: “Een deel van de percelen van de provincie was niet bruikbaar als compensatie voor eigenaren. Wel zijn deze percelen geruild naar locaties die gunstiger waren voor realisatie van de ontwikkelopgave voor Natura 2000. Dat betekent dat de eigenaren van landbouwgrond door kavelruil percelen hebben gekregen die dichterbij en groter, en daarmee gunstiger, zijn dan wat ze hadden.”

70 hectare grond van eigenaar gewisseld

Dekker concludeert: “Positief in dit project is dat de provincie meer kans had om grond in te zetten als compensatie voor de eigenaren en zo meer gebied kon ontwikkelen. Eigenaren kregen dan geen vergoeding in geld, maar compensatie in grond.”

Organisatiemodel voor verwerving Natura 2000-gebieden

Tijdens deze kavelruil verwierf de provincie Overijssel 2,72 hectare grond voor de Natura 2000-ontwikkelopgave. Daarnaast kreeg de provincie diverse gronden toegedeeld, die geschikt zijn als ruilgrond. Deze ruilgrond kan door de provincie gebruikt worden om eigenaren in de Natura 2000-gebieden te compenseren of voor toekomstige kavelruil. Dekker: “Dit organisatiemodel kan weer interessant zijn voor andere sectorale projecten die in één gebied grond moeten verwerven.”

Meer informatie

Vraag een gratis verkennend gesprek aan 

Met inzicht in ruimtelijke vraagstukken voor elk type gebied, adviseert en ondersteunt het Kadaster u graag. Wilt u weten wat wij voor u kunnen betekenen? Wij vertellen u graag meer.