Woningmarkt 2e kwartaal 2023: Koopstarters betalen minder

Woningmarkt 2e kwartaal 2023: Koopstarters betalen minder

De woonprijsdaling is groter bij koopstarters dan bij doorstromers. En huizenprijzen daalden het snelst in de 4 grote steden. Dit en meer leest u in ons Kwartaalbericht.

Woningprijsdaling groter bij koopstarters dan bij doorstromers

In het 2e kwartaal van 2023 kostte een woning gemiddeld € 407.000. Dit is 5,2% minder dan in het 2e kwartaal van 2022. Toen was de gemiddelde woningprijs € 429.000. Koopstarters betaalden dit kwartaal gemiddeld € 339.000. Dat is 4,9% minder dan vorig jaar. Doorstromers betaalden gemiddeld € 458.000. Dat is 3,6% minder dan vorig jaar. Tussen 2019 en 2022 steeg de gemiddelde woningprijs betaald door koopstarters harder dan die door doorstromers. De 6 jaren daarvoor was dit nog andersom.

Deze grafiek toont de prijsontwikkeling van koopstarters en doorstromers per kwartaal. De x-as toont de kwartalen vanaf Q1 2013 tot en met Q2 2023. De y-as toont de gemiddelde koopsom, de ondergrens is €, de bovengrens is €600.000 en de stapgrootte is €200.000. er is te zien dat doorstromers altijd meer betaald hebben dan koopstarters, maar dat bij doorstromers de prijsdaling de afgelopen kwartalen ook steviger is dan bij koopstarters. Hebt u naar aanleiding hiervan nog vragen? Neem dan contact op met onze woningmarktexpert Paul de Vries via 06-27199503.

Figuur 1: Ontwikkeling van de gemiddelde koopsom van koopstarters en van doorstromers
Bron: Kadaster
Open toegankelijk ods-document met data van figuur 1 

Woningprijsdaling groter in de G4-steden

Vorig kwartaal daalde landelijk de woningprijs ten opzichte van 1 jaar geleden. Die prijsdaling werd toen vooral veroorzaakt door dalende prijzen in de G4 (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht) en de G40 (40 grote steden). In de rest van het land was nog geen prijsdaling te zien. In het 2e kwartaal zien we voor het eerst ook voor de rest van het land een prijsdaling.

Onderstaand figuur toont de prijsontwikkeling voor koopstarters en doorstromers in de G4 en overig Nederland (G40 + rest van het land). De sterkste prijsdaling is die van koopstarters in de G4, met -8,3%. Ook doorstromers in de G4 laten met -6,1% een stevige daling zien. De prijsaanpassing van koopstarterswoningen in de G4 gaat hiermee erg hard. De gemiddelde prijs die koopstarters betalen ligt weer op het niveau van eind 2020. Ten opzichte van 5 jaar terug is de gemiddelde prijs met 29% toegenomen. Dit lage percentage steekt af tegen de sterkste prijsstijging over de afgelopen 5 jaar. Dat is die van doorstromers in overig Nederland met +51%.

Deze grafiek toont de prijsontwikkeling in de G4 en overig Nederland voor doorstromers en koopstarters. De x-as toont de kwartalen van Q1 2018 tot en met Q2 van 2023. De y-as toont de gemiddelde koopsom, de ondergrens is €0, de bovengrens is €700.000 en de stapgrootte is €200.000. Er is te zien dat de prijzen in de G4 voor beide type kopers hoger ligt dan in de rest van Nederland. Daarnaast is er te zien dat de prijzen in de G4 harder gedaald zijn dan in de rest van Nederland. Hebt u naar aanleiding hiervan nog vragen? Neem dan contact op met onze woningmarktexpert Paul de Vries via 06-27199503.
 

Figuur 2: Ontwikkeling van de gemiddelde koopsom van koopstarters en van doorstromers naar regio
Bron: Kadaster
Open toegankelijk ods-document met data van figuur 2 

Hoogste woningprijs rondom Amsterdam en Utrecht

De gemiddelde woningprijs verschilt sterk per gemeente. De hoogste prijzen vinden we in de gemeenten Bloemendaal, Blaricum en Wassenaar. Gemiddeld € 1.077.000, € 1.011.000 en € 927.000. En de laagste in Pekela, Kerkrade en Heerlen. Gemiddeld € 212.000, € 223.000 en € 242.000. Het prijsverschil tussen de duurste en goedkoopste gemeente is daarmee € 865.000.

Deze kaart toont per gemeente de koopsomklasse van de transacties voor het tweede kwartaal van 2023. De laagste klasse is gemiddeld minder dan €300.000, de hoogste klasse gemiddeld meer dan €550.000. Er is te zien dat de lage prijsklassen vooral aan de randen vanh et land gevonden worden. De hoogste prijsklassen liggen in de Randstad. Hebt u naar aanleiding hiervan nog vragen? Neem dan contact op met onze woningmarktexpert Paul de Vries via 06-27199503.

*Gemeenten met minder dan 10 transacties zijn uitgesloten. Een laag aantal transacties kan namelijk de gemiddelde prijs sterk beïnvloeden.  
Figuur 3: De gemiddelde woningprijs naar gemeente
Bron: Kadaster
Open toegankelijk ods-document met data van figuur 3 

Dalend aantal transacties is trend, maar gemiddeld evenveel als tussen 2010 en 2020

Er wisselden 44.500 woningen van eigenaar in het 2e kwartaal van 2023. Dat zijn er bijna 3.000 minder dan in het 2e kwartaal van 2022. Omdat er sprake is van een seizoenpatroon kijkt het Kadaster meestal naar de trendmatige ontwikkeling (gemiddelde aantal transacties 4 kwartalen). In het 2e kwartaal van 2022 zagen we een daling van 2,7% ten opzichte van datzelfde kwartaal in 2021. In het 2e kwartaal van 2023 zien we een daling van 1,5% ten opzichte van 1 jaar geleden. Over de laatste 4 kwartalen registreerde het Kadaster gemiddeld 46.700 woningtransacties. Er worden nu ongeveer evenveel woningen verkocht als gemiddeld tussen 2010 en 2020.  

Deze grafiek toont de ontwikkeling van het aantal transacties in de periode 1993-2023Q2. De x-as toont de jaren. De y-as toont het aantal transacties in duizendtallen, de ondergrens is 0, de bovengrens is 70.000 en de stapgrootte is 20.000. Er is te zien dat het aantal transacties afneemt en het laatste kwartaal ook onder de trendlijn ligt. Hebt u naar aanleiding hiervan nog vragen? Neem dan contact op met onze woningmarktexpert Paul de Vries via 06-27199503.

Figuur 4: Aantal woningtransacties per kwartaal en voortschrijdend kwartaalgemiddelde (trend) 
Bron: Kadaster
Open toegankelijk ods-document met data van figuur 4 

Vooral doorstromers kopen minder woningen

De daling van het aantal transacties zien we vooral bij de aankopen van woningen door doorstromers. Koopstarters laten de afgelopen kwartalen juist een min of meer constante trendlijn zien. Dit verschil heeft meerdere oorzaken: 

  • Veel koopstarters willen of moeten verhuizen. Zij wonen nog bij hun ouders, in een studentenwoning of in een huurwoning met kort huurcontract. 
  • Doorstromers hebben al een woning. Zij hoeven vaak niet te verhuizen en wachten op een geschikt moment. 
  • Doorstromers hebben bij verkoop een bepaalde prijs voor ogen. Die opbrengst hebben zij nodig voor het kopen van hun nieuwe woning. Door de dalende prijzen kunnen zij daardoor niet altijd verhuizen. 
  • Koopstarters profiteren juist van dalende prijzen. Zij hebben nog geen woning die zij eerst moeten verkopen. 
  • Er is een tekort aan nieuwbouwwoningen. Voor veel doorstromers is er daardoor geen geschikte woning beschikbaar. Zij stromen dan niet door. 

5. Deze grafiek toont de ontwikkeling van het voortschrijdend kwartaalgemiddelde van het aantal transacties van starters en doorstromers sinds 2013. De x-as toont de jaren. De y-as toont het aantal transacties in duizendtallen, de ondergrens is 0, de bovengrens is 40.000 en de stapgrootte is 10.000. Er is te zien dat de daling in het aantal transacties bij doorstromers groter is dan bij koopstarters. Hebt u naar aanleiding hiervan nog vragen? Neem dan contact op met onze woningmarktexpert Paul de Vries via 06-27199503.

Figuur 5: Voortschrijdend kwartaalgemiddelde (trend) voor koopstarters en doorstromers.
Bron: Kadaster
Open toegankelijk ods-document met data van figuur 5 

Over het onderzoek

  • Het Kadaster Kwartaalbericht woningmarkt is geschreven door Jorian Lamberink, Marion Plegt, Frank Harleman en Paul de Vries.
  • Het Kadaster publiceert het aantal transacties en de woningprijs op basis van de eigendomsoverdrachten bij de notaris. De Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM)  publiceert op basis van de koopakten. 
  • Maandelijks publiceren het Kadaster en het CBS informatie over de woningmarkt (PBK), gebaseerd op woningprijsindex. De woningprijsindex corrigeert voor toevalligheden in de transacties, zoals woningtype en regio. In deze publicatie kijken we alleen naar de gemiddelde prijs. 

Meer informatie

Contact

Andere onderzoeken

Kadaster Kwartaalbericht woningmarkt