Kadaster past dienstverlening aan per 20 november 2023

Op 5 september 2023 heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) maatregelen aangekondigd voor de dienstverlening van het Kadaster. Het gaat daarbij om de volgende 3 maatregelen: beperken van de mogelijkheid om te ‘zoeken op naam’ binnen de registers van het Kadaster, de uitbreiding van de mogelijkheid om persoonsgegevens af te laten schermen en het verplichte gebruik van eHerkenning. De afgelopen periode zijn deze ingrijpende aanpassingen uitgewerkt en was er veel overleg met het Ministerie, verschillende brancheverenigingen en beroepskoepels. Nu maakt het Kadaster bekend per 20 november 2023 de eerste aanpassingen in te voeren. Namelijk de beperking van ‘zoeken op naam’ en het beginnen met afsluiten van de convenanten over de uitbreiding van personen van wie de gegevens worden afgeschermd. 

Waarom worden deze aanpassingen doorgevoerd? 

De registers van het Kadaster zijn openbaar omdat kadastrale informatie voor iedereen toegankelijk en inzichtelijk moet zijn. Dat staat in de wet. De openbaarheid van de registers van het Kadaster heeft een belangrijke maatschappelijke functie. Namelijk het geven van informatie die nodig is voor rechtszekerheid en het goed laten werken van de markten voor registergoederen en de vastgoedmarkt. Die functie moeten de registers houden. Ook dankzij dit niveau van openbaarheid kent Nederland een hoge mate van transparantie. Dat creëert vertrouwen. Maar het kan niet de bedoeling zijn dat deze gegevens voor oneigenlijke doeleinden worden gebruikt. Zoals intimidatie, bedreiging of ‘doxing’. We nemen onze verantwoordelijkheid door er alles aan te doen om de kans op misbruik bij de toegang tot onze registers binnen onze mogelijkheden zo klein mogelijk te maken. Daarom geven we invulling en uitvoering aan de door de minister van BZK aangekondigde maatregelen.  

Wat verandert er in het ‘zoeken op naam’? 

Vanaf 20 november 2023 kan er binnen de dienstverlening van het Kadaster alleen nog door professionele gebruikers met een gerechtvaardigd doel gezocht worden op naam. Voor een aantal beroepsgroepen is dit gerechtvaardigd doel helder, gelet op hun rol in de vastgoedeconomie en het verschaffen van rechtszekerheid. Dit zijn overheidsorganen, notarissen, deurwaarders en financiële ondernemingen als bedoeld in de Wet op het financieel toezicht. Deze groepen kunnen, net als nu, voor de uitvoering van hun taak of beroep zonder aanvullende eisen registergoederen van personen blijven inzien via de functie zoeken op naam. Hiermee is de functie van zoeken op naam niet langer toegankelijk voor beroepsgroepen die geen gerechtvaardigd doel hebben. 

Sommige beroepsgroepen moeten per aanvraag belang opgeven 

Daarnaast is door het ministerie van BZK een groep gebruikers benoemd voor wie het ‘zoeken op naam’ in specifieke situaties een cruciale belangrijke rol kán vervullen met het oog op hun maatschappelijke en wettelijke taak. Het gaat hierbij om makelaars, rentmeesters, advocaten, registeraccountants, vastgoedtaxateurs en journalisten. Deze beroepsgroepen moeten per aanvraag aangeven voor welk gerechtvaardigd doel zij moeten ‘zoeken op naam’. In overleg met de brancheverenigingen zijn deze gerechtvaardigde doelen op een rij gezet.  

Overeenkomsten met brancheverenigingen 

Makelaars, rentmeesters, vastgoedtaxateurs en journalisten zijn geen beschermde beroepen. Daarom heeft de minister van BZK ervoor gekozen hier een onderscheid te maken tussen leden van deze beroepsgroepen die lid zijn van een branchevereniging en niet-leden. Dit om de kans op misbruik zo klein mogelijk te maken. Met de brancheverenigingen sluiten we een overeenkomst met extra afspraken af om gebruik te kunnen maken van zoeken op naam.  Deze afspraken zorgen ervoor dat de beroepsorganisaties de kwaliteit en de betrouwbaarheid van de dienstverlening door de beroepsgroepen bewaken. Makelaars, rentmeesters, vastgoedtaxateurs en journalisten die geen lid zijn van een brancheorganisatie kunnen onder aanvullende voorwaarden gebruik maken van zoeken op naam. Door de handmatige toets door het Kadaster die hiervoor nodig is zijn hiervoor langere doorlooptijd en aparte tarieven.

Wat blijft mogelijk? 

Het zoeken op objectadres in de registers bij het Kadaster blijft voor alle zakelijke klanten mogelijk, net zoals het kunnen zoeken op naam van gegevens over rechtspersonen. 

Meer informatie hierover leest u op de pagina Beperkingen verstrekking persoonsgegevens.  

Hoe zit het met de andere aangekondigde aanpassingen?  

Afscherming persoonsgegevens 

Individuele afscherming bij concrete dreiging 

In de Kamerbrief van 5 september 2023 is door de minister van BZK aangegeven dat hij de mogelijkheid voor burgers om afscherming bij het Kadaster te vragen, als de dreiging concreet is, verder wil uitbreiden naast het bestaande stelsel van Bewaken & Beveiligen. In de laatste Kamerbrief schrijft de minister dat er op dit moment nog geen concrete maatregel is uitgewerkt. Een maatregel moet juridisch houdbaar én uitvoerbaar zijn voor zowel het Kadaster als andere betrokken diensten.  

Afscherming persoonsgegevens bij waarschijnlijke dreiging   

In de Kamerbrief van 5 september 2023 is ook aangegeven dat het Kadaster het mogelijk wil maken dat personen in situaties van waarschijnlijke dreiging als gevolg van hun beroep afgeschermd kunnen worden. Dit moet dan gaan via het sluiten van convenanten met beroeps- en brancheorganisaties. Het gaat om afscherming van persoonsgegevens bij beroepsbeoefenaars bij waarschijnlijke dreiging. Via een convenant met de beroepsorganisaties worden afspraken gemaakt over: 

  • de vaststelling van de beroepshalve voorzienbare dreiging  
  • of een verzoeker daadwerkelijk tot de beoogde doelgroep behoort 
  • of de concrete werkzaamheden aanleiding kunnen geven tot een waarschijnlijk risico 
  • met welke middelen de verzoeker zijn verzoek aan het Kadaster kan onderbouwen  

Op basis van de gemaakte afspraken en de criteria die de wetgeving aan ons stelt is de afhandeling van een afschermingsverzoek vervolgens mogelijk. Vanaf 20 november is er de wettelijke mogelijkheid om convenanten af te sluiten die dit mogelijk maken. 

Verplicht gebruik eHerkenning 

Het Kadaster voert in 2024 binnen haar dienstverlening eHerkenning in als verificatiemethode. Over de precieze datum zijn we in gesprek met de gebruikers. Meer informatie over de invoering van eHerkenning leest u op de pagina eHerkenning

Meer informatie

U leest meer informatie in de Kamerbrief Uitwerking maatregelen zoeken op naam en afschermen Kadaster van 9 november 2023 van de minister van BZK op www.tweedekamer.nl.

Hebt u nog vragen? 

Neem dan contact op met de klantenservice op telefoonnummer 088 - 183 60 30. Onze medewerkers zijn u op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur graag van dienst. Of stel uw vraag direct via het contactformulier.