Ingrijpende maatregelen voor digitale veiligheid en bescherming tegen misbruik

Dit is een bijgewerkte versie van het bericht van 5 september.

We nemen 4 ingrijpende maatregelen om de kans op misbruik bij het gebruik van onze openbare registers zo klein mogelijk te maken. Met deze maatregelen geven we duidelijk en passend invulling aan de toezeggingen van Minister De Jonge aan de Tweede Kamer. De maatregelen zijn afgestemd met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).

We nemen de volgende maatregelen:

1. Beperking ‘zoeken op naam’
In oktober 2023 beperken we binnen Kadaster-on-line ‘zoeken op naam’ tot beroepsgroepen ‘zoeken op naam’ noodzakelijk is voor hun beroepsuitoefening. De 4 beroepsgroepen zijn:

  • notarissen
  • deurwaarders
  • financiële ondernemingen
  • overheidsorganisaties

Met andere branchekoepels zijn we in gesprek om tot convenanten te komen waarmee leden met een zogenaamd ‘gerechtvaardigd belang’ kunnen blijven ‘zoeken op naam’. Dit zijn bijvoorbeeld de branchekoepels van makelaars, accountants en journalisten.

Andere gebruikers kunnen met een individuele aanvraagprocedure per dossier toegang aanvragen tot deze functie. We beoordelen per aanvraag of er een gerechtvaardigd belang is.

2. Uitbreiding van afschermingsmogelijkheden
Wij zijn bezig om de mogelijkheid van tijdelijke afscherming van persoonsgegevens uit te breiden voor personen met concrete dreiging en/of personen uit bepaalde beroepsgroepen zoals journalisten, rechters en advocaten waarbij dreiging waarschijnlijk is. Dit is volgens de door de Minister De Jonge beschreven heldere voorwaarden. Deze uitbreiding wordt momenteel uitgewerkt. Zodra de uitbreiding klaar is en personen met concrete dreiging en/of personen uit genoemde beroepsgroepen een aanvraag kunnen doen, communiceren we hier verder over.

3. Verplichting eHerkenning
Per begin 2024 verplichten we het inloggen met eHerkenning voor Kadaster-on-line, KIK-Inzage en Kadata.

4. Uitbreiding logging
Op korte termijn versterken en breiden we de huidige logging, monitoring en vastlegging van bevragingen door gebruikers in de registers van het Kadaster verder uit.

Gedicht datalek

We hebben op 25 augustus 2023 al extra maatregelen genomen om het datalek te dichten waarover RTL Nieuws op 28 augustus 2023 publiceerde. Daarvoor werd de aanmeldprocedure voor nieuwe gebruikers van Kadaster-on-line verscherpt en uitgebreid. We hebben alle bestaande accounts de afgelopen periode onderzocht op mogelijk misbruik. Dit onderzoek is inmiddels klaar en hierbij is geen misbruik vastgesteld.

Openbaarheid van gegevens

De registers van het Kadaster zijn openbaar omdat kadastrale informatie voor iedereen toegankelijk en inzichtelijk moet zijn. Dat staat in de wet. Het Kadaster kan en mag de gegevens dus niet helemaal vergrendelen. De registers van het Kadaster hebben een belangrijke maatschappelijke functie. Namelijk het geven van informatie die nodig is voor rechtszekerheid en het goed laten werken van de markten voor registergoederen en de vastgoedmarkt. Die functie moeten we kunnen blijven vervullen. Maar het kan niet de bedoeling zijn dat deze gegevens voor oneigenlijke doeleinden worden gebruikt, zoals intimidatie, bedreiging of ‘doxing’. We nemen onze verantwoordelijkheid door er alles aan te doen om de kans op misbruik bij de toegang tot onze registers te minimaliseren.

Uitgebreide toelichting op de maatregelen

Beperking ‘zoeken op naam’

Door de toezeggingen van Minister De Jonge aan de Tweede Kamer wordt de functie ‘zoeken op naam’ aangepast. We doen dit al voordat het Kadasterbesluit met terugwerkende kracht veranderd wordt. Het zoeken op objectadres blijft voor alle gebruikers mogelijk zoals het nu is. Zo blijft de openheid en rechtszekerheid rondom registergoederen en de vastgoedmarkt in alle gevallen gewaarborgd en voor iedereen inzichtelijk.

Uitbreiding afschermingsmogelijkheden

In goed overleg met het ministerie van BZK bieden we bedreigde personen meer mogelijkheden om tijdelijke afscherming van persoonsgegevens aan te vragen. We breiden hiermee onze rol uit. Personen kunnen alleen om afscherming vragen als sprake is van een aantal dwingende voorwaarden. Zo moet er een concrete dreiging zijn. Afscherming wordt ook mogelijk bij een waarschijnlijke dreiging van personen die behoren tot een beroepsgroep waarvan door de beroepsorganisatie een overeenkomst is gesloten met het Kadaster. Een soortgelijke afschermingsmogelijkheid is er al bij de Kamer van Koophandel.

Verplichting eHerkenning

Het Kadaster voert begin 2024 het verplichte gebruik van eHerkenning in. eHerkenning is een zakelijk en persoonsgebonden inlogmiddel dat vergeleken kan worden met DigiD. Inloggen via eHerkenning maakt onze dienstverlening nog betrouwbaarder en veiliger. Daarmee verkleinen we het oneigenlijk gebruik van onze registers zo veel mogelijk. De Wet Digitale Overheid (WDO) geeft hiervoor de kaders. Onze ketenpartners zoals overheden en notariaten, hebben tot begin 2024 de tijd om zich voor te bereiden op inloggen via eHerkenning. Meer informatie vindt u op de pagina eHerkenning.

Uitbreiding logging

We hebben op dit moment een uitgebreid logging systeem waarmee op verzoek van politie en Justitie bevragingen van de kadastrale registers kunnen worden achterhaald. Met aandacht voor de aankomende invoering van het wettelijk verbod op het openbaar maken van iemands persoonlijke, gevoelige en privéinformatie ‘doxing’ nemen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid door ons logging systeem te verbeteren. Daardoor kan snel en slim inzage gegeven worden in de systeembevragingen als een Officier van Justitie daar in een specifiek strafrechtelijk onderzoek om vraagt. Ook zijn we dan beter en eerder in staat onbedoelde raadplegingen te herkennen. Natuurlijk houdt het Kadaster zich bij de loggegevens aan de vastgestelde bewaartermijnen volgens de uitgangspunten van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

Hebt u nog vragen? 

Neem dan contact op met de klantenservice op telefoonnummer 088 - 183 60 30. Onze medewerkers zijn u op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur graag van dienst. Of stel uw vraag direct via het contactformulier.