Kwartaalbericht agrarische grondmarkt, 2021 - 1e kwartaal

Landelijk overzicht

De gemiddelde agrarische grondprijs in Nederland bedroeg € 67.400 per ha in het eerste kwartaal van 2021. Dat is 3,2% hoger dan in het 4e kwartaal van 2020, en 6% hoger dan de gemiddelde grondprijs over heel 2020 van € 63.600 per ha.

Prijzen van bouwland en grasland

De gemiddelde prijs van bouwland bleef in het 1e kwartaal van 2021 gelijk aan de prijs in het 4e kwartaal van 2020: € 74.200 per ha (figuur 1). Dat is ruim 3% boven de prijs over heel 2020 van € 71.800 per ha.

De stijging van de grondprijs in het 1e kwartaal van 2021 kwam voor rekening van gras- en snijmaisland. De prijs van grasland nam met 5% toe tot € 62.900 per ha (figuur 1). Dat is bijna 8% hoger dan de gemiddelde prijs over 2020 van € 58.400 per ha. De prijs van snijmaisland steeg in het 1e kwartaal ook met 5%, tot € 66.600 per ha. De prijs van dit grondgebruik is niet afzonderlijk in figuur 1 opgenomen, maar is wel onderdeel van het totaalcijfer van landbouwgrond.

De gemiddelde prijs van snijmaisland is het 4e kwartaal uitgekomen op € 63.300 per ha, nagenoeg gelijk aan de prijs in het voorafgaande kwartaal. De prijs van dit grondgebruik is niet afzonderlijk in figuur 1 opgenomen, maar is wel onderdeel van het totaalcijfer van landbouwgrond.

Figuur 1 Prijs (€/ha) onverpacht gras- en bouwland en totaal (gras-, bouw- en maisland samen), 2018Q2-2021Q1 (per kwartaal). Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.
Figuur 1 Prijs (€/ha) onverpacht gras- en bouwland en totaal (gras-, bouw- en maisland samen), 2018Q2-2021Q1 (per kwartaal).
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.

Grondmobiliteit

In het 1e kwartaal van 2021 werd 8.300 ha landbouwgrond verhandeld (figuur 2), ruim 200 ha (3%) meer dan in hetzelfde kwartaal van 2020. Gemeten over de laatste 4 kwartalen (2020Q2 tot en met 2021Q1) is in totaal 31.600 ha grond in andere handen overgegaan. Dat is 2.300 ha (7,8%) meer dan in dezelfde periode een jaar eerder (2019Q2-2020Q1).
De relatieve grondmobiliteit – het verhandeld areaal afgezet tegen het totaal areaal landbouwgrond – over de 4 laatste kwartalen bedroeg 1,75%, tegen 1,62% in dezelfde periode het jaar daarvoor.

Figuur 2 Mobiliteit agrarische grond (ha) naar landsdeel, 2018Q2-2021Q1 (per kwartaal) Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research
Figuur 2 Mobiliteit agrarische grond (ha) naar landsdeel, 2018Q2-2021Q1 (per kwartaal)
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.

Overzicht Landsdelen

Aan de hand van 4landsdelen wordt een indruk gegeven van de regionale verscheidenheid op de agrarische grondmarkt. Deze landsdelen zijn opgebouwd uit de 14 groepen van landbouwgebieden (zie verantwoording). Landsdeel Zuid kent de hoogste gemiddelde grondprijs (zie figuur 3); in 2020 lag deze 14% boven het Nederlandse gemiddelde. Landbouwgrond in landsdeel Noord is over het algemeen het laagst geprijsd; over heel 2020 lag deze 11% onder het landelijk gemiddelde.

Figuur 2 Mobiliteit agrarische grond (ha) naar landsdeel, 2018Q2-2021Q1 (per kwartaal) Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.
Figuur 3 Prijs (€/ha) onverpacht agrarische grond (gras-, bouw- en maisland samen) naar landsdeel, 2018Q2-2021Q1 (per kwartaal)
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.

 

 
 

Kaart 1 Agrarische grondprijs (€/ha) en mobiliteit (ha) per landsdeel vergeleken met het totale areaal cultuurgrond, 1e kwartaal 2021 Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.
Kaart 1 Agrarische grondprijs (€/ha) en mobiliteit (ha) per landsdeel vergeleken met het totale areaal cultuurgrond, 1e kwartaal 2021
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.

 

Landsdeel Noord

De gemiddelde agrarische grondprijs in landsdeel Noord steeg in het 1e kwartaal van 2021 met 6%: van € 55.900 in het 4e kwartaal van 2020 tot € 59.300 per ha (figuur 3 en kaart 1). Over heel 2020 lag de gemiddelde prijs op € 56.500 per ha.
In de laatste 4 kwartalen (2020Q2-2021Q1) is in landsdeel Noord 8.200 ha landbouwgrond verhandeld (figuur 2). Dat is 700 ha (9%) meer dan in dezelfde periode een jaar daarvoor (2019Q2-2020Q1). De relatieve grondmobiliteit over de laatste 4 kwartalen bedraagt 1,4% (tegen 1,3% een jaar eerder).

Landsdeel Oost

In landsdeel Oost nam de gemiddelde agrarische grondprijs in het 1e kwartaal van 2021 met 7% toe: van € 64.300 (4e kwartaal 2020) tot € 68.900 per ha (figuur 3 en kaart 1). Over het gehele jaar 2020 lag de gemiddelde grondprijs in Oost op € 63.700 per ha.
In landsdeel Oost is in de afgelopen 4 kwartalen (2020Q2-2021Q1) 9.400 ha landbouwgrond verhandeld (figuur 2), een toename van 600 ha (7%) in vergelijking met een jaar eerder (2019Q2-2020Q1). De relatieve grondmobiliteit is gestegen van 1,6% tot 1,8%.

Landsdeel West

In landsdeel West steeg de gemiddelde agrarische grondprijs in het 1e kwartaal van 2021 met 3%: van € 68.600 (4e kwartaal 2020) tot € 70.700 per ha (figuur 3 en kaart 1). Het jaargemiddelde voor 2020 bedraagt € 63.700 per ha.
De grondmobiliteit is in landsdeel West met 6% toegenomen (figuur 2): van 3.700 ha in de periode 2019Q2-2020Q1 tot 3.900 ha over de laatste 4 kwartalen (2020Q2-2021Q1). De relatieve grondmobiliteit over de laatste 4 kwartalen komt uit op 1,8%, tegen 1,7% in dezelfde periode het jaar daarvoor.

Landsdeel Zuid

In landsdeel Zuid nam de gemiddelde agrarische grondprijs in het 1e kwartaal van 2021 met 4% toe: van € 72.600 (4e kwartaal 2020) tot € 75.400 per ha (kaart 1 en figuur 3). Over heel 2020 ligt de gemiddelde grondprijs op € 72.400 per ha.
Het verhandeld areaal landbouwgrond is in landsdeel Zuid met 9% gestegen (figuur 2): van 9.300 ha in de periode 2019Q2-2020Q1 tot 10.100 ha over de laatste 4 kwartalen (2020Q2-2021Q1). De relatieve grondmobiliteit over de laatste 4 kwartalen is uitgekomen op 2,1%, tegen 1,9% in dezelfde periode het jaar daarvoor.

Verantwoording

Agrarische grondprijs

De agrarische grondprijs is de prijs van vrij beschikbare landbouwgrond gekocht door agrariërs. Aan de basis van de berekening van de grondprijs staan de transacties in het eigendomsregister van het Kadaster, aangevuld met informatie over de agrarische sector. Voor het bepalen van de agrarische grondprijs zijn de verhandelde percelen op de volgende kenmerken geselecteerd:

  • koper heeft een landbouwbedrijf
  • grasland, bouwland, snijmais
  • soort overdracht is koop-verkoop
  • zakelijk recht is volle eigendom
  • geen opstallen
  • geen reguliere pachtovereenkomst of erfpacht
  • geen familierelatie
  • oppervlak perceel groter dan 0,25 ha
  • de koopsom is groter dan € 1,-

Verhandelde percelen met extreem hoge en lage prijzen zijn volgens een statistische methodiek uitgesloten.

Agrarische grondmobiliteit

De agrarische grondmobiliteit – het verhandelde areaal landbouwgrond – geeft aan hoeveel agrarische grond is verhandeld op de vrije markt. Aan de basis van de berekening van de grondmobiliteit staan de transacties in het eigendomsregister van het Kadaster, aangevuld met informatie over de agrarische sector. Voor het bepalen van de agrarische grondmobiliteit zijn de verhandelde percelen op de volgende kenmerken geselecteerd:

  • grasland, bouwland, snijmais, bollenland, boomkwekerij, fruitteelt en overig tuinland
  • soort overdracht is koop-verkoop
  • zakelijk recht is volle eigendom
  • geen familierelatie
  • oppervlak perceel groter dan 0,25 hectare
  • de koopsom is groter dan € 1,-

Landsdelen

De 4 landsdelen in kaart 1 en figuur 3 zijn opgebouwd uit de 14 groepen van landbouwgebieden:

  • Landsdeel Noord: Bouwhoek en Hogeland, Veenkoloniën en Oldambt en Noordelijk Weidegebied
  • Landsdeel Oost: Oostelijk Veehouderijgebied, Centraal Veehouderijgebied, IJsselmeerpolders en Rivierengebied
  • Landsdeel West: Westelijk Holland, Waterland en Droogmakerijen, Hollands/Utrechts Weidegebied
  • Landsdeel Zuid: Zuidwestelijk Akkerbouwgebied, Zuidwest-Brabant, Zuidelijk Veehouderijgebied en Zuid-Limburg

Over het kwartaalbericht

Dit kwartaalbericht is een samenwerking van Wageningen Economic Research en het Kadaster.  

Meer kwartaalberichten en contactgegevens vindt u op de pagina Kwartaalberichten agrarische grondmarkt.

Logo van Wageningen University & Research.Logo van het Kadaster