Kopers verhuizen verder weg in oververhitte markt

De Nederlandse woningmarkt is in 2021 krapper dan ooit. Een koper kon in het 1e kwartaal gemiddeld uit minder dan 2 woningen kiezen. De krapte leidt tot sterk stijgende prijzen. En deze oververhitting gaat samen met een grotere gemiddelde verhuisafstand.

Nog nooit zo weinig koopwoningen beschikbaar

Nog nooit waren er zo weinig koopwoningen beschikbaar vergeleken met het aantal verkochte woningen. De verhouding tussen deze 2 cijfers geeft een beeld van de krapte op de woningmarkt. Die verhouding (krapte-indicator) lag in het 1e kwartaal van 2013 op 29,5. Pas wanneer dit hoger dan 10 is, hebben kopers goede kansen. In het 1e kwartaal van 2021 was het 1,7.

Prijsstijging beïnvloedt verhuisafstand

  • Krapte zorgt voor prijsstijgingen. En in een duurder wordende markt verhuizen huizenkopers over een grotere afstand. Zoals figuur 1 laat zien, stijgt de gemiddelde woningprijs sinds het 3e kwartaal van 2013.
  • Ook laat figuur 1 zien dat de gemiddelde afstand tussen de gekochte woning en het vorige woonadres groter wordt. Koopstarters verhuizen nu gemiddeld 12 kilometer verder en niet-starters gemiddeld iets meer dan 14 kilometer.
  • Als de woningmarkt ruimer wordt, zoals bij de kredietcrisis (2013-2018), is het precies andersom: bij dalende prijzen neemt de verhuisafstand af.

Figuur 1. Gemiddelde verhuisafstand in km en prijsindex bestaande koopwoningen in de periode 2006 tot en met 2021

Deze figuur toont de ontwikkeling van de gemiddelde verhuisafstand ten opzichte van de prijsindex bestaande koopwoningen in de periode 2006 tot en met 2021. De linker Y-as toont de gemiddelde verhuisafstand in stappen van 1 km. De X-as toont de periode 2006 tot en met 2021 in stappen van 1 jaar. In de figuur zijn 3 lijnen te zien: de gemiddelde verhuisafstand voor starters, de gemiddelde verhuisafstand voor niet-starters en de ontwikkeling van de prijsindex. Het verloop van de lijnen is identiek: zodra de prijsindex daalt, daalt ook de gemiddelde verhuisafstand bij beide typen woningkopers (en andersom). De lijn voor de gemiddelde verhuisafstand bij niet-starters ligt hoger dan die van starters. Hebt u naar aanleiding hiervan nog vragen? Neem dan contact op met onze woningmarktexpert Paul de Vries via 06-27199503.
Open grotere versie van figuur 1
Open toegankelijk ods-document met data van figuur 1
Bron: Kadaster

Bij koopstarters grootste effect op verhuisafstand

  • Koopstarters verhuizen meestal minder ver van hun vorige woonadres dan doorstromers, maar hun verhuisafstand neemt wel het sterkst toe als de woningprijzen stijgen. Tussen 2013 en 2021 nam hun gemiddelde verhuisafstand toe met 27%. Bij doorstromers was dit 3%.
  • Koopstarters hebben vaak minder te besteden dan doorstromers. Op een oververhitte woningmarkt moeten ze dan ook sneller hun wensen bijstellen en bijvoorbeeld een woning kopen die verder weg ligt.

Over het onderzoek

Dit onderzoek werd gedaan door Lianne Hans van het Kadaster. Het artikel verscheen ook op de website van ESB, het vakblad voor economen.

Wilt u meer weten over de woningmarkt en prijsvorming?